Tot begin 2022 was het lenen van geld goedkoop. Je kon tegen een rente ver onder de 2% een hypotheek afsluiten met een rentevaste periode van 20 jaar. Ook was het lenen in een persoonlijke lening erg goedkoop. Door de gestegen rentes leen je nu duurder. Wat zijn hiervan de gevolgen voor de economie en voor je eigen financiële situatie?
In ruim anderhalf jaar zijn de rentes hard gestegen. Dan hebben we het niet alleen over de leenrentes, maar over alle marktrentes. Dit komt door sturing vanuit de Europese Centrale Bank (ECB). Met renteverhogingen en renteverlagingen sturen ze de Europese economie. Hiermee kunnen ze niet de gehele economie bepalen, maar ze kunnen ontwikkelingen bijsturen.
Waarom heeft de ECB rente verhogingen doorgevoerd?
Er zijn tijden geweest dat de doelstelling van de ECB was om mensen en bedrijven meer uit te laten geven. Om dit doel te bereiken zijn de marktrentes verlaagd. De prioriteit is nu om de inflatie te verlagen. Om dit voor elkaar te krijgen worden de rentes juist verhoogd. Door de hogere rente wordt het sparen gestimuleerd en het uitgeven juist ontmoedigd. Bij een verminderde vraag naar producten en diensten stijgen de prijzen minder hard. Dit heeft weer tot gevolg dat de inflatie wordt afgeremd. Het rentebeleid is er nu dus op gericht om de economie minder hard te laten groeien. Ook andere centrale banken hebben een vergelijkbaar beleid om een verdere stijging van de inflatie tegen te gaan.
Wat zijn de gevolgen van de stijgende rente voor jou?
Door de gestegen rente wordt de rente op leningen (bijvoorbeeld de persoonlijke lening) hoger en ook de hypotheekrentes zijn sterk gestegen sinds begin 2022. Voor sommige rentevaste perioden gaat het om een verdubbeling van de rente. De rente voor persoonlijke leningen is ook met meerdere procentpunten gestegen. Het voordeel voor de consument is dat het sparen ook weer geld oplevert. Volgens de Nederlandsche Bank is met de spaarrentes wel iets bijzonders aan de hand. De spaarrentes stijgen namelijk minder hard dan de rentes voor leningen en hypotheken. Met andere woorden: banken geven het voordeel maar voor een deel door aan de spaarders.
Waardoor blijft de spaarrente achter op de leenrentes?
Het lijkt erop dat banken een slaatje slaan uit de gestegen rentes, maar het ligt iets genuanceerder. Banken gaan nu weer tegen hogere rentes hypotheken en leningen afsluiten. Toch houden ze nog een langere tijd last van de lage leenrentes uit het verleden. Over leningen en hypotheken die ze tot begin 2022 hebben verstrekt, gaan ze nog jarenlang lage rentes ontvangen. Bij hypotheken kan het zelfs over een periode van 30 jaar gaan. Over nieuwe leningen en hypotheken ontvangen ze wel een hoge rente. Op langere termijn gaan de spaarrentes dus ook weer harder stijgen.
Net als bij spaarrentes zien we bij rentes over leningen grote verschillen. Bij de goedkoopste kredietverstrekker betaal je bijvoorbeeld 7% en bij de duurste 12%. De omvang van het verschil wordt niet veroorzaakt door een verschil in voorwaarden. De duurdere banken hebben bijvoorbeeld meer geld nog uitstaan tegen een lage rente. Profiteer van dit verschil bij het afsluiten van een lening. Betaal geen 12% rente als je bij een goedkopere bank maar 7% betaalt. Door het vergelijken krijg je inzicht in de verschillen in rentes.