Tips voor een onderhandse lening

Wat is een onderhandse lening?

Een onderhandse lening is een lening waarbij je geld leent zonder de inbreng van een financiële instelling, zoals een bank of kredietverstrekker. In plaats daarvan leen je geld van iemand in je persoonlijke kring, zoals je ouders, andere familie of vrienden. Als je particulier geld leent, wil je er natuurlijk voor zorgen dat de onderlinge relatie goed blijft. De volgende tips voor onderhands lenen, kunnen hierbij helpen.

Tip 1: Check goed of de lening financieel verantwoord is

Als je een persoonlijke lening of ander krediet aanvraagt bij een bank of kredietverstrekker, vindt er een BKR-toetsing plaats. Bij een onderhandse lening vindt er geen BKR-check plaats. Dit klinkt aantrekkelijk, maar de verplichte BKR-check vindt juist plaats om te voorkomen dat mensen een lening afsluiten terwijl dat financieel gezien niet verantwoord is. Zonder deze BKR-toetsing is het dus belangrijk dat je hier zelf extra goed over nadenkt, om te voorkomen dat je in de financiële problemen komt.

Betalingsverplichting bij onderhandse leningen

Zowel voor degene die geld uitleent als de lener is het belangrijk om zorgvuldig na te denken over eventuele financiële gevolgen. De lening mag dan onderhands worden afgesloten, zodra je de lening aangaat geldt een betalingsverplichting. Daarom is het van cruciaal belang om van tevoren uit te rekenen of je als lener in staat bent het geleende bedrag terug te betalen binnen de looptijd, inclusief rente. Hoe het precies zit met de rente bij een onderhandse lening, komt in een van de volgende tips uitgebreider aan bod.

Tip 2: Maak duidelijke afspraken over de terugbetaling

Geld uitlenen aan of geld lenen van familie of vrienden heeft voordelen, maar kan ook tot financiële problemen of lastige situaties leiden. Duidelijke afspraken helpen daarbij, vooral als je deze vastlegt in een leenovereenkomst. Als je goede afspraken maakt en deze duidelijk op papier zet, weet je als lener en als uitlener waar je aan toe bent en is het risico op misverstanden en problemen het kleinst.

Tip 3: Leg afspraken vast in een leenovereenkomst

Zoals hierboven al aan bod kwam: zorg dat je als lener en uitlener duidelijke afspraken maakt en leg deze gemaakte afspraken schriftelijk vast in een overeenkomst of contract. Het is verstandig om de volgende zaken vast te leggen:

• Het leenbedrag
• Het leendoel
• Het rentepercentage
• Betalingsvoorwaarden, zoals de looptijd, termijnen van aflossing (bijvoorbeeld maandelijks) en het aflossingsbedrag.

Gaat het om een relatief groot leenbedrag? Dan kan het verstandig zijn om de afspraken vast te laten leggen in een notariële akte of schuldbekentenis. Dit is niet alleen een veilige keuze, maar kan beide partijen in sommige gevallen ook belastingvoordeel opleveren.

Stappen die je als uitlener kunt nemen bij betalingsproblemen

Wat zijn je mogelijkheden als de lener niet aan de betalingsverplichting voldoet en bijvoorbeeld te laat is met de terugbetaling? Er zijn verschillende stappen die je kunt ondernemen:

• Neem contact op met de persoon in kwestie en geef aan dat de betaling niet (op tijd) is ontvangen. Vraag om een betaling binnen een vastgestelde termijn.
• Je kunt een betalingsregeling treffen wanneer de lener niet gelijk kan betalen. Leg deze regeling schriftelijk vast en vermeld duidelijk over welke termijnen, data en bedragen het gaat.
• Als de persoon in gebreke blijft, kun je een aangetekende brief sturen waarin je het geleende bedrag opeist. In die brief geef je de kans om het geld terug te betalen voor een bepaalde datum.
• Als al het andere faalt, kun je juridische stappen overwegen. Het is van groot belang dat je alle afspraken met betrekking tot de onderhandse lening schriftelijk hebt vastgelegd.

Marktconforme rente bij onderhandse lening is verstandig

Een onderhandse lening wordt soms ook wel een renteloze lening genoemd. Toch is het niet verstandig om geld (uit) te lenen zonder rente of een extreem lage rente af te spreken. De rente van een particuliere lening mag namelijk niet substantieel afwijken van de marktconforme rente.

Schenkbelasting bij te lage rente

Kies je toch voor een onderhandse lening met een (te) lage rente? Dit kan fiscale gevolgen hebben en uiteindelijk ook tot financiële gevolgen leiden. Als het verschil tussen de lagere rente en de marktconforme rente namelijk aanzienlijk is, ziet de Belastingdienst dit namelijk als een schenking. Over het verschil in rente moet degene die het geld leent vervolgens schenkbelasting betalen.

Particuliere lening opgeven bij aangifte inkomstenbelasting

In sommige situaties ben je verplicht om de onderhandse lening op te geven bij de Belastingdienst. Dit is het geval als je het geleende geld investeert in je eigen woning. Bij een andere geldlening doet de bank of geldverstrekker dit, maar bij een particuliere lening ben je hier zelf verantwoordelijk voor.

Bij de aangifte moet je het geleende bedrag, de looptijd van de lening en het rentepercentage doorgeven. Onder bepaalde voorwaarden kun je de rente aftrekken van de inkomstenbelasting in box 1. Bekijk dit artikel voor meer informatie: is de rente van mijn lening aftrekbaar? Bij een particuliere lening geldt ook nog de voorwaarde dat de uitlener niet je fiscale partner mag zijn, tenzij je de lening gebruikt voor een woning waar je zonder die persoon gaat wonen.

Als je geld leent voor andere doeleinden dan je eigen huis, kun je de lening aftrekken van je vermogen in box 3. Lees meer over een box 3 lening.

Conclusie: Wel of niet onderhands lenen?

Een onderhandse lening kan een flexibele manier zijn om geld te lenen of uit te lenen. Het is echter van cruciaal belang om duidelijke afspraken te maken zodat de relatie tussen beide partijen goed blijft. Ook is het belangrijk dat beide partijen begrijpen wat de financiële verplichtingen en risico’s zijn. Daarom wil je de afspraken altijd duidelijk bespreken en schriftelijk vastleggen. Zo voorkom je vervelende situaties met vrienden of een familielid, omdat de uitlener ineens zijn geld terugeist of de lener het uitgeleende geld niet of niet op tijd aflost.

Heb je nog vragen over onderhandse leningen of ben je geïnteresseerd in het vergelijken van andere kredietvormen, zoals een persoonlijke lening? Directgeld-lenen.nl is dé plek voor onafhankelijk advies en het vergelijken van verschillende kredietverstrekkers en leningen. Met een paar klikken heb je een volledig en onafhankelijk overzicht van alle beschikbare aanbieders en je vindt zo eenvoudig de beste deal.